czwartek, 14 lipca 2016

Grahanam (2004) - szukając prawdy?

W urodziny Tanikelli Bharaniego, jednego z najwszechstronniejszych artystów (bo zdecydowanie nie tylko aktora) kina telugu,  kolejna 'odgrzewana notka'. Udowadniająca, iż u Telugów można także znaleźć i niebanalne, literackie w rodowodzie filmy :)

Reżyserski debiut Indragantiego (znanego potem z Ashta Chemma, Golcondy... czy AMAT) to adaptacja opowiadania Chalama - jednego z najbardziej kontrowersyjnych pisarzy telugu. Rzecz rozpoczyna się w szpitalu, gdzie pewna starsza kobieta odwiedza jednego z pacjentów, który bardzo gwałtownie reaguje na jej widok (i fakt, iż nazywa go synem). Wieczorem, przy kawie, lekarz z tegoż szpitala, rozmawia o owej sytuacji ze swym przyjacielem i przyznaje, że rozpoznał ową kobietę, po czym opowiada mu historię, która wydarzyła się przed laty w jego rodzinnych stronach. Saradamba, piękna żona lokalnego właściciela ziemskiego, znana jest ze swej dobroci i przychylności względem uboższych. Swą opieką otacza także Kanakayyę, zdolnego nastolatka z biednej rodziny. Pewnego dnia Kanakayya poważnie się rozchorowuje (ma wysoką gorączkę itp). Ponieważ wezwany lekarz zdaje się być bezradny, rodzice chłopaka proszą o pomoc także okolicznego 'znachora'. Który to po badaniu oświadcza, iż jest to doshagunam (tak brzmi właśnie tytuł oryginalnej noweli Chalama) - schorzenie spowodowane seksualnym kontaktem młodego chłopca ze starszą kobietą. Lekarstwem ma być specjalny okład na oczy chorego - sporządzony z krwi z uda owej kobiety, z którą odbył stosunek. Tymczasem Kanakayya w gorączce powtarza imię Saradamby, co kieruje oczywiście podejrzenia w jej stronę....
Chalam był (i chyba nadal jest) tak kontrowersyjny przede wszystkim z powodu swych poglądów w kwestii kobiet (był feministą znaczy), a w związku z tym i małżeństw. I to widać w tej historii, w której to kobieta zdaje się być na z góry straconej pozycji w 'męskim' świecie, zwłaszcza jeśli znajdzie się w cieniu podejrzeń (słusznych czy nie). Bo tak naprawdę liczy się 'prawda', jaka jest 'na rękę' patriarchalnej społeczności. Gdy lekarz spotyka się z przyjacielem ten czyta właśnie Chalama(!) i cytuje mu fragment na temat takiego właśnie 'poszukiwania prawdy' (a w zasadzie tego, co jesteśmy skłonni uznać za prawdę, bo - zdaniem autora - właśnie to przyjmujemy). Cytat ten wraca do nich jeszcze na końcu, w odniesieniu do tej właśnie konkretnej historii. W sumie przez dość długo spodziewałam się, że do końca nie dowiemy się, jak było naprawdę, ale tu akurat chyba chodziło właśnie o to, żeby pokazać jak ta 'prawda' i prawda potrafią się rozmijać...
Film (z wyjątkiem króciutkiego fragmentu) jest czarno-biały i to bardzo dobry zabieg, nadający całej historii dodatkowego klimatu (podkreślanego i muzyką w tle). Aktorów, poza grającym męża Saradamby Tanikellą Bharanim, nie znam i podobali mi się. Notabene, jak wyczytałam po seansie, grająca główną rolę Jayalalita (nie mylić z tamilską Jayalalitą, która od dawna nie gra w filmach tylko politykuje) znana była głównie z ról wampów, co wnosiło pewnie dla Telugów dodatkową niejednoznaczność w postrzeganiu jej postaci - znaczy ciekawy pomysł obsadowy. Indraganti długo zbierał fundusze na ten projekt (jak łatwo się pewnie domyślić potencjalnym producentem pomysł teoretycznie się podobał, ale nie widzieli perspektywy zysków z takiej mało komercyjnej 'inwestycji') i udało się chyba tylko dlatego, że ekipa zrezygnowała ze swych gaży. Grahanam przyniósł mu Nationala i Nandi za najlepszy debiut, ale przez kina (nieliczne) film tylko oczywiście przemknął. Mnie się bardzo podobało i chciałabym częściej u Telugów (i nie tylko) oglądać takie adaptacje rodzimej literatury.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz