Jayarajowy cykl filmów 'navarasa'

Navarasa to dziewięć rodzajów odczuć (stanów emocjonalnych), które zgodnie z teorią ras (artystycznego smaku, doznania) powinno się wzbudzić w widzu w trakcie odbierania przez niego jakiejś formy sztuki. Teorię tę próbowałam rozgryźć szerzej jakiś  czas temu na przykładzie pewnego filmu telugu. Tymczasem jeden z moich ulubionych keralskich reżyserów, Jayaraj (którego przeciekawa adaptacja Otella stanowiła nawet temat mojej pracy dyplomowej), tworzy cały cykl filmów opartych na poszczególnych navarasowych doznaniach.  I, po dwóch dekadach, jest już nawet blisko jego zakończenia, bowiem z docelowo 9 filmów zrealizował już 8; )

 

 

1. Karunam (2000)

 

Pierwszy w serii Karunam (czyli smutek, żałość)  to opowieść o smutnej egzystencji opuszczonego przez dorosłe dzieci starszego małżeństwa. W końcu mieszkające w Stanach dzieci postanawiają 'załatwić problem' oddając rodziców do domu starców. Obraz nagrodzono keralską nagrodą stanową oraz Filmfare dla najlepszego filmu i reżysera, jeździł też po różnych międzynarodowych festiwalach (m.in. był w Berlinie). Jedynym znanym mi nazwiskiem w obsadzie jest Biju Menon:)

2. Shantham (2001)

 

Shantham (spokój) to z kolei historia dwóch przyjaciół z dzieciństwa, których rozdziela działalność polityczna w przeciwnych ugrupowaniach. W końcu 'w imię sprawy i wyższego celu' jeden ma zabić drugiego. Najważniejsze w tej opowieści o bólu i przebaczeniu (bo to ono daje ów tytułowy spokój)  są jednak postacie obu matek. Film zdobył Nationala i nagrodę stanową dla najlepszego filmu roku. Nagrodę krajową dla  najlepszej aktorki drugoplanowej otrzymała także grająca jedną z matek KPAC Lalitha (w drugą, co ciekawe, wcieliła się Seema Biswas).  

Podpisany film można obejrzeć na YT i polecam gorąco!

 

 

3. Bhitbatsa /Bibhatsa (2002)

Trzeci w serii film - Bhitbatsa (wstręt) - to najbardziej tajemniczy film cyklu, i trudno nawet namierzyć cokolwiek o jego fabule. Wiadomo tylko że, w odróżnieniu od poprzednich, powstał w hindi. I że - u boku Seemy i Manoja Jayana - zagrał w nim Atul Kulkarni.

 

 

 

4. Adbhutham (2006)

Czwarty jest Adbhutham (zdumienie, zachwyt), który to zainspirowany został  prawdziwą historią z Oregonu i porusza temat eutanazji. Suresh Gopi gra przebywającego w amerykańskim szpitalu sparaliżowanego keralskiego emigranta. Jego przybyła z Kerali rodzina musi teraz podjąć trudną decyzję... Co ciekawe sam film został nakręcony w rekordowym czasie dwóch godzin i 14 minut! Oprócz Suresha w filmie tym zobaczyć można także KPAC Lalithę czy Mamtę.   

 

 

 Wywiad z reżyserem o filmie.

   

5. Veeram (2016) 

Tworzenie kolejnego w serii, piątego filmu (powstałego aż dekadę po poprzednim) śledziłam już na bieżąco. Z wielkimi nadziejami, albowiem w Veeram (męstwo, bohaterstwo) Jayaraj postanowił połączyć cykl navarasowy ze swoim równoległym cyklem szekspirowskim (miała to być, nader podobna do losów Makbeta, historia lokalnego malabarskiego anty-bohatera, Chandu Chekavara). Projekt powstawał z wielkim rozmachem, dużym budżetem i myślą o szerszej widowni (stąd Kunal Kapoor w głównej roli). Niestety ostatecznie wyszedł z tego raczej przykry przerost formy nad treścią...

(kto chętny może sprawdzić jednak sam - wersja angielska) 

 

6. Bhayanakam  (2018) 

 

Szczęśliwie szósty z 'navarasowej' serii Bhayanakam (strach, trwoga)  to powrót reżysera do kameralnej stylistyki. I do formy.  Dostajemy zatem prostą i poruszającą historię weterana pierwszej wojny światowej (gra go  świetnie Renji Panicker), który liczy znaleźć spokój w pracy wiejskiego listonosza. Zamiast tego przypada mu w udziale niewdzięczne zadanie przekazywania wiadomości od miejscowych chłopaków powołanych do wojska, którzy trafiają na front właśnie wybuchłej drugiej wojny światowej.  Trzy w pełni zasłużone Nationale - dla najlepszego filmu, za scenariusz i zdjęcia.

 

 

 

 

7. Roudram 2018 (2019)

 

Dobre recenzje zebrał także siódmy w serii film Roudram (gniew, groza). Tłem akcji tej opowieści o bezsilności i gniewie w obliczu siły natury staje się tu wielka powódź, która to w 2018 roku spustoszyła rejon Travancore. W głównych rolach, starszej pary, która to właśnie zostaje skonfrontowana z tym żywiołem -  zobaczyć można, znów Panickera oraz KPAC Lalitę.

 

 

8. Haasyam (2021)

Przy ósmym w serii Haasyam (radość, uciecha) nadeszła w końcu pora na lżejsze navarasowe klimaty.  Ta czarna komedia próbuje bowiem odpowiedzieć na pytanie, czym tak naprawdę  jest humor.  Biorąc za punkt wyjścia totalnie szalony pomysł na bohatera, który to jest agentem żyjącym ze  sprzedaży... zwłok do badań medycznych.  Nie wiem, czy to koncept dla wszystkich, ale ja bardzo bym chciała ten film obejrzeć. 

 

 

Został zatem do realizacji już tylko jeden film z serii (ktoś wie jaka rasa zostało do zekranizowania? ;) A potem byłby to bardzo fajny pomysł na filmowy maraton. Oczywiście przy optymistycznym  założeniu, że wszystkie te filmy byłby dostępne do oglądania.

 

 Ps. Dodatkowy smaczek i jednocześnie drugie pytanie dla uważnych: ktoś wpadnie na to, jaki jeszcze motyw (poza znaczy navarasą) jest wspólny dla tego całego cyklu Jayaraja? (ja bym sama na to nie wpadła, ale może komuś się uda. W każdym razie reżyser mówi, że  to było dla niego inspiracją do powstania cyklu bardziej niż sama teoria navarasy ;))

 

 

Filmfare South 2024

Tworząc kilka lat temu poprzedni podobny post napisałam, że "trochę wyszłam ze śledzenia południowego kina na bieżąco". No to teraz to trochę bardziej niż trochę:P  Niemniej gdy fb zaczął mi wypluwać fotki z ceremonii rozdania południowych Filmfarów wciąż dużo osób nie było mi obcych, a radość z nagrody dla Fahaada skłoniła mnie w końcu do długo odwlekanego seansu Maamannan. Po pierwszej godzinie byłam gotowa napisać całą pochwalną notkę o filmie, po drugiej mi przeszło, ale uznałam, że mogę choć znów zrobić na tej bazie taki południowy przegląd ogólny. Znaczy bez kina kannada, bo tam niestety już żadne nazwisko mi nic nie mówi :/

 

Krótkie wyjaśnienie oznaczeń na listach:

• nagrodzeni są oznaczeni pogrubioną czcionką
• przez krytyków (jak wiadomo już od jakiegoś czasu najlepszy film i aktorzy są podwójni) - dodatkowo brązową
• tytuły dostępne na Netflixie są na pomarańczowym tle
  

KINO MALLU

 

Najlepszy film	Najlepszy reżyser
2018 IRATTA KAATHAL-THE CORE NANPAKAL NERATHU MAYAKKAM NERU PACHUVUM ATHBUTHA VILAKKUM ROMANCHAM	JEETHU JOSEPH (NERU) JEO BABY (KAATHAL-THE CORE) JITHU MADHAVAN (ROMANCHAM) JUDE ANTHANY JOSEPH (2018) KRISHAND (PURUSHA PRETHAM) LIJO JOSE PELLISSERY (NANPAKAL NERATHU MAYAKKAM) ROHIT MG KRISHNAN (IRATTA)

Najlepszy aktor	Najlepsza  aktorka
BIJU MENON (THANKAM) JOJU GEORGE (IRATTA) MAMMOOTTY (KAATHAL- THE CORE) MAMMOOTTY (NANPAKAL NERATHU MAYAKKAM) NIVIN PAULY (THURAMUKHAM) PRASANTH ALEXANDER (PURUSHA PRETHAM) TOVINO THOMAS (2018)	ANJANA JAYAPRAKASH (PACHUVUM ATHBUTHA VILAKKUM) JYOTIKA (KAATHAL- THE CORE) KALYANI PRIYADARSHAN (SESHAM MIKE-IL FATHIMA) LENA (ARTICLE 21) MANJU WARRIER (AYISHA) NAVYA NAIR (JANAKI JAANE) VINCY ALOSHIOUS (REKHA)

Najlepszy aktor drugoplanowy	Najlepsza aktorka drugoplanowa
ARJUN ASHOKAN (ROMANCHAM)    BIJU  MENON (GARUDAN) JAGDISH (FALIMY) JAGDISH (PURUSHA PRETHAM) SIDDIQUE (CORONA PAPERS) VINEETH SREENIVASAN (THANKAM) VISHNU AGASTHYA (RDX)	ANASWARA RAJAN (NERU) ANASWARA RAJAN (PRANAYA VILASAM) ASHWATHY (B 32 MUTHAL 44 VARE) DARSHANA RAJENDRAN (PURUSHA PRETHAM) MANJU PILLAI (FALIMY) POORNIMA INDRAJITH (THURAMUKHAM)

Tylko w Kerali za mało rozrywkową rolę  (tego Kaathala to chcę obejrzeć od pierwszych wieści o tym projekcie, znaczy o Mamucie z Jo w dojrzałej love story) Mamut może dostać 'zwykłego' Filmfare (czyli od widzów) a nie 'rekompensacyjnie' tego od krytyków (bo trochę tak widzę to wyodrębnienie nagród od krytyków osobno - jako próbę rekompensaty faktu, że zasadniczo głosują tu widzowie, którzy to wybierają coraz bardziej populistycznie, a wcale nie doceniając najlepsze obrazy/kreacje aktorskie). Na razie trzeba pewnie w końcu sięgnąć po Mamuta u Pellissery'ego (to ta druga nominacja aktorska)  no i po Irattę, do której dotąd podchodziłam dość podejrzliwie (kryminały to też nie całkiem moja bajka). To i tak całkiem niezła dostępność nominowanych tytułów z Kerali. Choć chętnie obejrzałabym też i Neru (sądówka z Mohanlalem i Priyamani od reżysera Drishaym), i rom-com z Fahaadem o trudnym do spamiętania (bo dłuugim) tytule, a i o 2018 czytałam sporo dobrego.

KINO TAMILSKIE

 

Najlepszy film	Najlepszy reżyser
AYOTHI CHITHHA MAAMANNAN PONNIYIN SELVAN PART-2 VIDUTHALAI PART-1	MADONNE ASHWIN (MAAVEERAN) MANI RATNAM (PONNIYIN SELVAN-PART 2) MARI SELVARAJ (MAAMANNAN) S U ARUN KUMAR (CHITHHA) VETRI MAARAN (VIDUTHALAI PART-1)

Najlepszy aktor	Najlepsza aktorka
SIDDHARTH (CHITHHA) SIVAKARTHIKEYAN (MAAVEERAN) SOORI (VIDUTHALAI PART-1) VADIVELU (MAAMANNAN)            VIKRAM (PONNIYIN SELVAN-PART 2)	AISHWARYA RAI BACHCHAN (PONNIYIN SELVAN-PART 2) AISHWARYA RAJESH (FARHANA) APARNA DAS (DADA) BHAVANI SRI (VIDUTHALAI PART- 1) NIMISHA SAJAYAN (CHITHHA) SHRADDHA SRINATH (IRUGAPATRU) TRISHA (PONNIYIN SELVAN- PART 2)

 

Najlepszy aktor drugoplanowy	Najlepsza aktorka drugoplanowa
FAHADH FAASIL (MAAMANNAN)       MS BHASKAR (PARKING)    S.J.SURYAH (MARK ANTONY) VINAYAKAN (JAILER) YOGI BABU (MAAVEERAN)	ANJALI NAIR (CHITHHA)               RAICHAL RABECCA (GOOD NIGHT)       RAMA (PARKING) SARITHA (MAAVEERAN) SUBHADRA (BOMMAI NAYAGI)

Pojedynek uznanych reżyserów wygrał w Tamil Nadu ten relatywnie najmniej znany  (choć jak właśnie sprawdziłam filmowym debiutem reżysera Chithhy było moje ukochane Pannaiyarum Padminiyum).  Z ciekawostek Siddarth sobie też sam wyprodukował swoją nagrodzoną rolę w tym kryminale ;)  Chithha jest ponoć na Disney+ nie znam się jednak na tej platformie na tyle, żeby wiedzieć czy może to oznaczać jego dostępność też w Polsce czy niekoniecznie... Na pewno w cholerę cieszy mnie nagroda za drugoplanówkę dla Fahaada (ja go w ogóle kocham za nieoczywiste i wyrafinowane zuo, ale w Maamannan przeszedł już w ogóle na jeszcze wyższy level). Nagrodę za pierwszoplanówkę też bym zresztą dużo prędzej dała Vadivelu (to się nazywa powrót z przytupem! serio, takiego Vadivelu nikt w was na pewno nie widział i to jest COŚ - a ja naprawdę nie znoszę tych jego komediowych ról) niż Vikramowi, który akurat za cierpiętnictwo u Maniego nie zasłużył imho nawet na nominację  (a nie dać nawet tego Karthiemu?? pfff...). Obie panie od Maniego dostały za to swe nominacje słusznie  niezależnie od tego, że za nimi ogólnie nie przepadam. I tylko żal że prawa do Viduthalai kupiło Zee (liczyłam chwilę, że może trafi na Netflixa, skoro jest tam już Visaranai).

KINO TELUGU

 

 

 

Najlepszy film	Najlepszy reżyser
BABY BALAGAM DASARA HI NANNA MISS SHETTY, MR. POLISHETTY SAMAJAVARAGAMANA SALAAR: PART 1- CEASEFIRE	ANIL RAVIPUDI (BHAGAVANTH KESARI) KARTHIK DANDU (VIRUPAKSHA) PRASHANTH NEEL (SALAAR: PART 1- CEASEFIRE) SAI RAJESH (BABY) SHOURYUV (HI NANNA) SRIKANTH ODELA (DASARA) VENU YELDANDI (BALAGAM)

Najlepszy aktor	Najlepsza aktorka
ANAND DEVERAKONDA (BABY) BALAKRISHNA (BHAGAVANTH KESARI) CHIRANJEEVI (WALTAIR VEERAYYA) DHANUSH (SIR) NANI (DASARA) NANI (HI NANNA) NAVEEN POLISHETTY (MISS SHETTY, MR. POLISHETTY) PRAKASH RAJ (RANGA MAARTHAANDA)	ANUSHKA SHETTY (MISS SHETTY, MR. POLISHETTY) KEERTHY SURESH (DASARA) MRUNAL THAKUR (HI NANNA) SAMANTHA (SHAAKUNTALAM) VAISHNAVI CHAITANYA (BABY)

Najlepszy aktor drugoplanowy	Najlepsza aktorka drugoplanowa
BRAHMANANDAM (RANGA MAARTHAANDA) DHEEKSHITH SHETTY (DASARA) KOTA JAYARAM (BALAGAM) NARESH (SAMAJAVARAGAMANA) RAVI TEJA (WALTAIR VEERAYYA) VISHNU OI (KEEDAA COLA)	RAMYA KRISHNAN (RANGA MAARTHAANDA) ROHINI MOLLETI (WRITER PADMABHUSHAN) RUPA LAKSHMI (BALAGAM) SHYAMALA (VIRUPAKSHA) SREELELA (BHAGAVANTH KESARI) SRIYA REDDY (SALAAR: PART 1- CEASEFIRE) SWATHI REDDY (MONTH OF MADHU)

Wydawać by się mogło, że sytuacja z kinem telugu jest najlepsza, bowiem można legalnie obejrzeć najwięcej z nominowanych tytułów, niestety - jak to zwykle - ilość nie bardzo przekłada się na jakość  i od dwóch (Nanny i Salaara) na pewno radziłabym się trzymać z daleka. Bardzo cieszy mnie natomiast docenienie Miss Shetty Mr Polishsheety (który - co wcale nie jest częste - jest przeurocznym i niebanalnym rom-comem), a jeszcze bardziej nagrodzenie Naveena (i to jeszcze exe quo z Prakashem!), który jest dla mnie podobnym odkryciem, jak parę lat temu Nani (choć po głębszym researchu wyszło, ze już się wcześniej widzieliśmy:D) i mam nadzieję, że zrobi podobną karierę. Szalenie jestem też ciekawa tej nowej fali 'małych filmów'  (casus Baby czy Balangam) - u Telugów od czasu Kammuli to się zrobił jakiś standard, że co chwilę pojawia się kolejna i przeważnie to są naprawdę fajne rzeczy, takie świeże w podejściu.

Mundurowo: indyjskie siły morskie ;)

Zgodnie z zapowiedzią z poprzedniej mundurowej notki dziś o mundurach indyjskiej marynarki (w raz raz na koniec lata, prawda?^^). Niestety wyszło ich zdecydowanie mniej niż latających mundurowych :/ (ktoś ma teorię dlaczego??) 

 

Dharmendra w Tum Haseen Main Jawan (1970) (w linku w innym mundurze)

Vijayakanth w Ulavuthurai (1998)

 

Prithviraj i Biju Menon w Anarkali (2015)

Akshay w Rustom (2016)

 

Rana, Kay Kay i Atul w The Ghazi Attack (2017)

 

I jeszcze Nassar z tego samego filmu.

 

Mundurowo: indyjskie siły powietrzne ;)

Jakiś czas temu robiłam taki obszerny mundurowy przegląd na moim poprzednim blogu, ale niestety te materiały nie są już dostępne, pomyślałam zatem, że można by zrobić taki cykl od nowa. Na zimowe mrozy będzie jak w sam raz;)  

O ile pamiętam poprzednio wychodziłam od mundurów policyjnych, tym razem postanowiłam zacząć od sił nie-lądowych. Na początek zatem filmowi piloci^^

 

Raj Kapoor w Sangam (1964)

Dharmendra w Neela Akash (1965)

Mehmood w Neela Akash (1965)

 Rajesh Khanna w Aradhanie (1969)

Shashi Kapoor w Silsilii (1981)

Chiru w Chanakaya Sapatham (1987)

 

Jackie Shroff w Border (1997)

Kamal w Panchatanthiram (2002)

Akshay w Andaaz (2003)

SRK w Veer Zaara (2004)

Jimmy Shergil i Rahul Dev w AgniPankh (2004)

Shahid w Mausam (2011)

Karthi w Kaatru Veliyidai (2017)

Kirti Kulhari w Uri: The Surgical Strike (Vicky Kaushal gra tu wojskowego spadochroniarza

Parvarthy w Uyare (2019)

Surya w Soorarai Pottru (2020)

Janhvi Kapooor w Gunjan Saxena: The Kargil Girl (2020)

Ajay Devgn w Bhuj (2021)

Kangana  w Tejas (2023)

Hrithik, Deepika i Anil w Fighter (2024)

 

Varun Tej w Operation Valentine (2024)

Kartik Aaryan w Capitan India

 

A następny odcinek będzie z mundurami marynarki ;)

Wykształcenie południowoindyjskich aktorek

Pora na edukacyjny przegląd pań. Warto tu pamiętać, że w przypadku aktorek zdobycie akademickiego wykształcenia jest dużo trudniejsze, ponieważ wciąż rozpoczynają one swe kariery filmowe wcześniej, zatem chcąc ukończyć także jakieś studia muszą zwykle robić to równolegle z pracą na planach (podczas gdy mężczyźni spokojnie mogą zacząć aktorską karierę dopiero po studiach).

 

Anjali - licencjat z matematyki (Ćennaj)

Anu Emmanuel – licencjat (BSc) z psychologii (Texas College)

Anushka Shetty – licencjat z aplikacji komputerowych (BCA, Mount Carmel College, Bengalur).

Asin – licencjat z literatury angielskiej (St. Teresa's College w Koczinie)

Genelia - licencjat z zarządzania (St.Andrews College).  Prócz tego uprawiała lekką atletykę (poziom stanowy) i football (poziom krajowy)

Gopika – socjologia (Calicut University)

Ileana - licencjat (korespondencyjnie, Bombaj university)

Jyothika – nieukończona psychologia (Mithibai College of Arts, Mumbaj)

Kajal Aggarwal – licencjat z mass mediów (K.C.College, Mumbaj)

Kamalini Mukherjee - licencjat z literatury angielskiej, kształcona w bharatanatyam

Keerthy Suresh – projektowanie mody (Pearl Academy)

Lakshmi Manchu – licencjat z teatrologii (Oklahoma City University)

Mamta Mohandas - licencjat (BSc, Mount Carmel, Bengalur), kształcona w bharatanatyam

Meera Jasmine - przerwane w pierwszym semestrze studia zoologiczne

Namita - licencjat z literatury angielskiej, dodatkowo czarny pas w karate

Nayantara - licencjat z literatury angielskiej (Marthoma college w Thiruvalla)

Nazriya Nazim - kariera filmowa sprawiła, że porzuciła college

Padmapriya – MBA - finanse (Days Kirloskar Institute of Advanced Management Studies)

Priya Anand - dziennikarstwo i komunikacja (State University of New York at Albany)

Priyamani - licencjat z psychologii (na odległość), zawodniczka badmintona na poziomie krajowym

Rakul Preet Singh – honorowy tytuł z matematyki (Jesus and Mary College, University of Delhi) 

Rashi Khanna – licencjat z angielskiego (Lady Shri Ram College For Women)

Regina Cassandra – dyplom z psychologii (Women’s Christian College, Ćennaj)

Richa Gangopadhyay - dietetyka na Michigan State University.

Sada - przerwane w pierwszym semestrze studia informatyczne (SNDT College of Engineering, Mumbaj), kształcona w kathak

Sai Pallavi – medycyna (Tbilisi State Medical University)

Samantha – licencjat z handlu (Stella Maris College, Ćennaj)

Shriya - licencjat z literatury (Lady Shri Ram College  w Delhi), kształcona w kathak

Shruti Haasan – dyplom z psychologii (St.Andrews College, Mumbaj)

Swathi Reddy – licencjat z biotechnologii  (St.Marys College, Yousufguda)

Tamanna Bhatia – licencjat (National College, Mumbaj) - studia na odległość

Trisha - BBA (niższy odpowiednik MBA, Ethiraj College, Ćennaj)

 

Wykształcenie południowoindyjskich aktorów

Dawno temu, jeszcze na poprzednim blogu, zrobiłam taki edukacyjny przegląd kwalifikacji aktorów z południa Indii. Ponieważ bloxa dawno już nie ma, postanowiłam tę notkę trochę odświeżyć, uzupełnić i opublikować ponownie.

Aadhi - Bhavan's Vivekananda College, prawie profesjonalny krykiecista

Ajith Kumar - porzucił szkołę średnią (w 10 klasie), żeby pracować jako mechanik samochodowy

Allari Naresh - licencjat z handlu zagranicznego

Allu Arjun – BBA (niższy odpowiednik MBA, MSR College, Hajdarabad)

Arya – tytuł inżyniera (B.E, Crescent Engineering College w Ćennai)

Asif Ali - administracja w biznesie (Marian College, Kuttikkanam).

Balakrishna – licencjat (ponoć z literatury telugu)

Chiranjeevi - licencjat z handlu (B.Com, Sri Y N College, Narasapur, AP), dyplom instytutu filmowego w Chennai

Dhanush – nieukończona szkoła średnia (10 klas)

Dileep – magister historii ( M.A, Alluva and Maharaja College, Ernakulam)

Dulquer Salmaan - zarządzanie biznesem (BBA, Purdue University w USA)

Fahaad Fasil - magister filozofii (University of Florida)

Gopichand - inżynier mechanik (B.E , politechnika w Rosji)

Indrajith - dyplom z IT (Rajas Engineering College) 

Jayam Ravi - komunikacja wizualna (Loyola College, Ćennai), poza tym kształcony w sztukach walki i bharatanatyam.

Jayaram - licencjat z ekonomii

Jayasurya - licencjat z handlu (B.Com, All Saints College)

Kamal Hassan – 8 klas

Karthi Sivakumar - inżynier mechanik (Crescent Engineering College), potem magisterka z inżynierii przemysłowej (Binghamton University, USA)

Kishore - magister literatury kannada (Bangalore University). Przed trafieniem do filmu poza uczeniem literatury zajmował się też projektowaniem mody!

Mahesh Babu - licencjat z handlu (B.Com, Loyola College w Ćennai)

Mammootty - nieukończone prawo (Ernakulam Government Law College)

Mohan Babu - wychowanie fizyczne w Ćennai

Mohanlal – licencjat z handlu (B.Com, M.G. College, Thiruvananthapuram).

Nagarjuna - inżynieria mechaniczna (College of Engineering, Guindy, Ćennai). Plus inżynieria samochodowa (Eastern Michigan University, USA)

Narain- dyplom ze statystyki, kurs operatorski w Adyar Film institute

Nivin Pauly - inżynier elektroniki i komunikacji (Federal Institute of Science And Technology)

NTR Jr - nieukończona szkoła średnia (intermediate)

Pawan Kalyan - szkoła średnia (12 klas) bez matury, poza tym czarny pas w karate 

Prabhas - licencjat z handlu (B. Com, St Joseph’s college w Abids)

Prakashraj – chyba licencjat z handlu (St. Josephs College of Commerce, Bangalore) 

Prithviraj - przerwane studia informatyczne na University of Tasmania, Australia

Rajendra Prasad – dyplom inżyniera (Andhra University) 

Rajnikanth – szkoła podstawowa , dyplom Instytutu Filmowego w Madras 

Ram Charan - ukończona szkoła średnia (inter) 

Ravi Teja - przerwane studia humanistyczne (BA, Siddharatha Degree College)

Sarath Kumar – licencjat z matematyki (BSc, New College, Ćennai) 

Siddharth - licencjat z handlu (B.Com, Kirori Mal College, New Delhi) plus MBA (S.P Jain Institute of Management & Research, Mumbai)

Srinivas Avarasala - magister inżynierii mechanicznej (University of North Dakota) 

Sumanth – rozpoczęte studia inżynierskie (University of Michigan). Dyplom z reżyserii i scenopisarstwa (University of Columbia w Chicago)

Suresh Gopi - magister literatury angielskiej

Surya Sivakumar - licencjat z handlu (B. Com, Loyola College, Ćennai)

Thomas Tovino - inżynier elektroniki i komunikacji (college w Coimbatore)

Venkatesh - MBA w Monterey Institute of International Studies, USA

Vijay - nieukończona komunikacja wizualna (Loyola College)

Vijay Deverakonda - Badruka College of Commerce

Vikram - licencjat z literatury angielskiej (Loyola College, Ćennai) plus MBA

Vishal – licencjat z komunikacji wizualnej (Loyola College, Ćennai).

Od "Alam Ara' po 'Baahubali': lista 70 ikonicznych filmów indyjskich

Bardzo lubię różne filmowe listy (zwłaszcza jeśli w przypadku kina w Indii obejmują faktycznie rzeczy z różnych kinematografii językowych). Parę lat temu zamieszczałam listę 100 najważniejszych filmów wg IBN live, teraz natomiast wyszperałam listę 70 takich filmów portalu Livemint. Akurat 70, bo powstała z okazji 70-lecia niepodległych Indii - czyli (jak każdy fan tego kina i kraju powinien łatwo sobie obliczyć) w 2017 roku. To oznacza, że w porównaniu z listą IBN - która kończyła się początkiem naszego stulecia - mamy tu ujęty trochę inny obszar czasowy. Ale niezależnie od tego także w 'części wspólnej' spotkać można oczywiście też inne tytuły. Ta lista jest również totalnie chronologiczna, czyli miesza filmy zrealizowane w poszczególnych językach, kierując się wyłącznie ich rokiem powstania. I - co dopiero nader ciekawe - zawiera nie tylko fabuły, ale także filmy dokumentalne!

 

Alam Ara (hindi, 1931, reż. A.Irani)
Pierwszy indyjski film dźwiękowy (i oczywiście także pierwszy z piosenkami - było ich 7)

Awaara (hindi, 1951, reż. Raj Kapoor)
Najsłynniejszy  chyba film Raja, wielce popularny także za granicą (wschodnią i zachodnią).

Do Bigha Zamin (hindi, 1953, reż. Bimal Roy) 
Klasyk neorealizmu w kinie hindi. Pierwszy indyjski film nagrodzony w Cannes.

Shyamchi Aai (marathi, 1953, reż. PK Atre)
Ta historia relacji syna z matką zdobyła pierwszego w historii Nationala dla najlepszego filmu.

Nagin (hindi, 1954, reż. Nandlal Jaswantlal)

Pierwszy muzyczny blockbuster. Film, dzięki któremu Vijayanthimala (grająca tu zakochaną adivasi) stała się gwiazdą w kinie hindi. 

Pather Panchali (bengalski, 1955, reż. S. Ray)
Czyli najsłynniejszy na świecie film Raya.

Pyaasa (hindi, 1957, reż. Guru Dutt)
Najsłynniejszy z kolei film Guru. Rzecz o bólu artysty. Doceniany i za fabułę i za stronę techniczną.

Do Ankhen Barah Haath (hindi, 1957, reż. V. Shantaram)

Słynny Shantaramowy klasyk zainspirowany prawdziwym eksperymentem (rodem z psychologii humanistycznej) z 'otwartym więzieniem' . Srebrny Lew w Berlinie i Złoty Glob w USA.

Mother India (hindi, 1957, reż, M.Khan)
Czyli Nargis jako wzorzec indyjskiej cierpiącej maa. I pierwsza nominacja do Oscara dla Indii. Mayabazar (telugu, 1957, reż. KV Reddy)
Inspirowany Mahabharatą telugowy multistarrer i muzyczny superhit wszech czasów. Pierwszy telugowy klasyk, który został odnowiony i pokolorowany (i to tak, że to nie boli!)

Madhumati (hindi, 1959, reż. Bimal Roy)

Napisany przez Ghataka (o czym mało kto wie) blockbuster, którego sukces utorował drogę filmom  z motywem reinkarnacji. Ściąga się z niego do dziś:P

Kaagaz Ke Phool (hindi, 1959, reż. Guru Dutt)   

Historia poniekąd autobiograficzna i największa kasowa porażka Guru, która dopiero z czasem zyskała należne uznanie.

Meghe Dhaka Tara (bengalski, 1960, reż. Ritwik Ghatak)
Najsłynniejszy film jednego z 'wielkiej bengalskiej trójcy', poetycki portret straty - tej osobistej i tej społecznej(bo podział Indii to wielka trauma także dla Bengalu).

Mughal-e-Azam (hindi, 1960, reż. K.Asif) 
Historyczny romans wszech czasów. Mega rozmach, mega zyski.

Gunga Jumna (hindi, 1961, reż. Nitin Bose)

Grający tu dakoitę Dilip jako pierwszy mainstreamowy anty-bohater w kinie indyjskim (późniejsze podobne role Biga czy SRK to stąd).

Bandini (hindi, 1963, reż. B. Roy)

Jeden z najlepszych filmów Bimala (mój osobiście ulubiony) z rewelacyjną, bardzo wielowymiarową rolą Nutan.

Haqeeqat (hindi, 1964, reż. Chetan Anand)

Jeden z pierwszych i najlepszych indyjskich filmów wojennych. A fanowsko dodam, że oto w końcu lista z dobrym wyborem ciekawych ról Dharmendry. 

Charulata (bengalski, 1964, reż. S.Ray)
Adaptacja klasycznej powieści Rabindranatha Tagore, uważana za jeden z najlepszych Rayowych filmów (znaczy przez tych co znają więcej niż jego trylogię Apu:P)

Chemmeen (malajalam, 1965, reż. Ramu Kariat) 
Osadzona w środowisku rybaków opowieść (adaptacja dostępnej i po polsku powieści) zwróciła uwagę reszty Indii, a i zagranicy (film trafił do Cannes) na kino mallu.

Guide (hindi, 1965, reż. Vijay Anand)
Adaptacja powieści Narayana to dowód na to, że obecna 'progresywność' kina hindi, czy łamiący konwenanse bohaterowie to nie taka znów nowość.

WAQT (hindi, 1965, reż. Yash Chopra)

Pierwszy bollywoodzki multistarrer (mogę złośliwie zauważyć, że kino telugu wyprzedziło tu bolly o kilkanaście lat?), który wprowadził bardzo popularny do dziś motyw 'zgubionego i odnalezionego' członka rodziny.

Enga Veettu Pillai (tamilski, 1965, reż. Chanakya)

Tamilski masalowy hit z MGR-em w podwójnej roli. Trochę dziwny wybór na 'społeczny image południowych gwiazd kina' zważywszy, że to remake telugowego Ramudu Bheemudu z NTRem (w kinie hindi powstało z tego Ram aur Shyam)

Teesri Manzil (hindi, 1966, reż. Vijay Anand)

Thriller z kultową rolą Shammiego i hitowymi piosenkami Burmana (i chyba przez to drugie na liście).

I am 20 (1967, reż. S.N.S. Sastry)

Prawdziwa niespodzianka na liście - krótkometrażowy dokument (!!!) w formule wywiadu z równolatkami kończących wówczas 20 lat niepodległych Indii. Jest dostępny na YT

India ’67 (1968, reż. S. Sukhdev)

I kolejny dokument na liście, tym razem prawie godzinny.  Pozbawiony komentarza montaż obrazków z codziennego życia w Indiach. Też dostępny na YT. 

Uski Roti (hindi, 1969, reż. Mani Kaul)

Reżyserski debiut Kaula bywa określany 'Pather Panchali' w kinie hindi.

Bhuvan Shome (hindi, 1969, reż. Mrinal Sen)
Słynny i przełomowy film cenionego bengalskiego reżysera, jeden z najważniejszych z nurtu 'nowej fali'.

Heer Ranjha (hindi, 1970, reż. Chetan Anand)

Klasyczna adaptacja słynnej pendżabskiej historii miłosnej, unikalność której polega na tym, że wszystkie dialogi są wierszowane (stworzył je Kaimi Azmi, uznany poeta urdu).

Pakeezah (hindi, 1972, reż. K.Amrohi)
Najsłynniejsza,'pożegnalna' rola Meeny Kumari jako cierpiącej kurtyzany. 

Swayamvaram (malajalam, 1972) reż. A. Gopalakrishnan)

Reżyserski debiut Adoora, który utorował drogę nurtowi parallel w kinie mallu.

Ankur (hindi, 1974, reż. Shyam Benegal)

Reżyserski debiut Benegala stał się kamieniem milowym dla nurtu kina parallel i Shabany Azmi jako 'twarzy' tegoż nurtu.

Sholay (hindi, 1975, reż. Ramesh Sippy)
Wiadomo: Śole są wszędzie^^

Ghatashraddha (kannada, 1977, reż. Girish Kasaravalli)
Przełomowy film dla nurtu parallel w kinie kannada. Opowieść o przyjaźni małego chłopca i ciężarnej wdowy. 

Amar Akbar Anthony (hindi, 1977, reż. Manmohan Desai)

Bo nie zna indyjskiego kina masala, kto nie zna filmów Desaia, a nie ma jak ten!

An Encounter with Faces (1978, reż. VV Chopra)

Kolejny krótkometrażowy dokument. O dzieciach z sierocińców. Nominowany do Oscara.

Gol Maal (hindi, 1979, reż. Hrishikesh Mukherjee)   
Klasyczna komedia w dobrym starym stylu. No i ten kult wąsa!

Arth (hindi, 1982, reż. M. Bhatt)

Najbardziej chyba uznany film Bhatta. Autobiograficzne studium małżeńskiego trójkąta z wybitnymi rolami Shabany i Smity. 

Aparoopa (assamski, 1982, reż. Jahnu Barua)

Reżyserski debiut najbardziej uznanego reżysera kina assamskiego. 

Moodram Pirai (tamilski, 1982, reż. Balu Mahendra)

Kultowa tamilska love story z wielkimi rolami Kamala i Sridevi.

Ardh Satya (hindi, 1983, reż. Govind Nihalani)

Ten gorzki policyjny dramat społeczny Nihalaniego robi wrażenie do dziś. Także za sprawą wybitnej roli Oma Puriego.

Jaane Bhi Do Yaaron (hindi, 1983, reż. Kundan Shah)
Kultowa do dziś komedia absurdu.

My Dear Kuttichathan (malajalam, 1984, reż. Jiji Punnoose)

Pierwszy indyjski film 3D powstał prawie 40 lat temu w Kerali. I było to dziecięce kino fantasy.

Mouna Raagam (tamilski, 1986, reż. Mani Ratnam)

Pierwszy ważny film Maniego.  Romantyczny dramat o zaaranżowanym małżeństwie opowiedziany z kobiecej perspektywy.

Mr India (hindi, 1987, reż. Sekhar Kapoor)
Indusi kochają ten film, bo że to pierwszy mix kina superhero z fantasy. I bardzo kasowy.

Nayagan (tamilski, 1987, reż. Mani Ratnam)
Inspirowany Godfatherem indyjski gangsterski film wszech czasów.

Pushpak (1987, reż. Singeetham Srinivasa Rao)
Pierwszy indyjski niemy film fabularny to czarna komedia z Kamalem w roli głównej. Wyprodukowany w Karnatace przez mieszankę ekipy z południa.

Salaam Bombay (hindi, 1988, reż. M. Nair)
Słynny film Miry  o indyjskich 'dzieciach ulicy'. Złota Palma w Cannes plus nominacja do Oscara.

Om Dar-B-Dar (hindi, 1988, reż. Kamal Swaroop)

To kultowe kino postmodernistyczne z nielinearną narracją i absurdalną fabułą jest satyrą na wszystko.

Parinda (hindi, 1989, reż. VV Chopra)
Gangsterskie klimaty jeszcze sprzed RGV. Zdecydowanie warto.

Ram ke Naam (hindi, 1992, reż. A. Patwardhan)

Bardzo wynagradzany dokument o meczecie Babri Masjid. Zrealizowany tuż przed jego zburzeniem obraz pokazuje, jak narastał hinduistyczny nacjonalizm. Rzecz dostępna na YT.

Manichitrathazhu (malajalam, 1993 reż. Fazil)
Słynna, namiętnie remakowana historia opętanej tancerki. 

Hum Aapke Hain Koun..! (hindi, 1994, reż. Sooraj Barjatya)

Kultowy dla Indusów rom-com, który zbudował karierę Sallu. Najdziwniejsza chyba rzecz na liście.  

Bandit Queen (hindi, 1994, reż. Sekhar Kapoor) 

Ostatni i jeden z najważniejszych filmów Kapoora to mrożący krew w żyłach biopic o Phoolan Devi (w którą fantastycznie wcieliła się Seema Biswas).

Satya (hindi, 1998, reż. RGV)
Gangsterski Mumbaj, czyli jeden z najważniejszych filmów Ramu. 

Hyderabad Blues (hindi, 1998, reż. N.Kukunoor) 

Zrealizowany za 'psie pieniądze' debiut Kukunoora utorował drogę nowej filmowej fali, tzw. kinu 'hindie'.

Dil Chahta Hai (hindi, 2001, reż. F. Akthar)

Reżyserski debiut Farhana to wejście nowe stulecie z nowym typem kina - 'coolowym' i z naturalnie brzmiącymi dialogami

Laagan (hindi, 2001, reż. A. Gowariker)

Kultowy film łączący dwie wielkie indyjskie pasje; kino i krykiet. Jego sukces utorował drogę innym filmom o sporcie.

Munnabhai MBBS (hindi, 2003, reż. R.Hirani)
Zabawny i niegłupi debiut Hiraniego.

Black Friday (hindi, 2004/07 reż. A.Kashyap)
Słynny, zapółkowany na 3 lata przez cenzurę, Kashyapowy film o zamachach z 1993 roku.

Rang de Basanti (hindi, 2006, reż. O.Mehra)

Film, który wprowadził do społecznej debaty kwestię obywatelskiego aktywizmu (i oceny 'makiawelicznych' metod jego realizacji)

Chak de India (hindi, 2007, reż. S.Amin)

Bezpiosenkowy i bezromansowy, ale mainstreamowo zrealizowany film sportowy. 

Oye Lucky! Lucky Oye! (hindi, 2008, reż. D.Banjeree)

Z życia włamywacza, czyli oparta na faktach komedia  z podłożem społecznym.

Harishchandrachi Factory (marathi, 2009, reż. P. Mokashi)  
Przeuroczy obraz o realizacji pierwszego indyjskiego filmu. 

3 Idiots (hindi, 2009, reż.  R.Hirani)

Megakasowy film Hiraniego, pierwszy indyjski 200-crorowiec.

Aadukalam (tamilski, 2011, reż. Vetrimaaran)

Film z tamilskiego nurtu 'prowincjonalengo', który dzięki lawinie Nationali zwrócił uwagę północy i na Vetrimaarana i na grającego główną rolę Dhanusha.

Celluloid Man (2012, reż. Shivendra Singh Dungarpur)

Obsypany nagrodami dokument o filmowym pozaekranowym bohaterze  - legendarnym archiwiście P.K. Nairze, dzięki wysiłkom którego ocalało wiele indyjskich filmów.

Gangs of Wasseypur, part 1&2 (hindi, 2012, reż. A.Kashyap)

Prowincjonalna gangsterska saga Anuraga była pierwszym bolly filmem podzielonym na dwie osobno wyświetlane części i rozpopularyzowała w kinie hindi klimaty znane od dawna fanom kina tamilskiego:P

Angamaly Diaries (malajalam, 2017, reż. L.J.Pellisery)

Jeden z najbardziej uznanych filmów Pellisery'ego (no, przynajmniej przed Jallikattu), czyli gangsterska prowincja po keralsku. I film z prawie samymi amatorami w obsadzie.

Baahubali 1&2 (telugu, 2015-7,  reż. S.S. Rajamouli)

Telugowa epicka superprodukcja, która pobiła wszelkie rekordy kasowe udowadniając, że widzowie wciąż chcą oglądać superwidowiska w kinie.

 

źródło